İster siparişe ister stoğa isterse de hibrit yapıda bir üretime sahip olalım temel yaklaşım ve gerçeğimiz büyük partiler halinde kitle üretimi yapmak eğiliminde.

Kitle üretimi, bir çok kusurun halının altına süpürülmesine olanak tanıyan kullanışlı aparatlara sahip. Kitle üretimi sonucunda ulaşılacak olan ”Ölçek ekonomisi” ile yüksek kapasite kullanımına sağlanarak birim maliyetler düşecek ve ”ilk seferde doğru üretim” gibi başa bela bir yaklaşımdan da kurtulmuş olunacak.

Kitle üretimi ile yalın üretimi birbirinden ayıran en temel yaklaşım kitle üretiminde, ”Yeterince iyi üretim” Yalın üretimde ise, ”Kusursuz üretim” felsefesidir. Kusursuz üretim zor bir felsefe ve ”Sürekli iyileştirmeyi” gerektirir.

Yalın üretimi yalın yapan her şeyin (insan, makine, para, hammadde) azını kullanmaktır. Kitle üretiminde ise durum tam tersidir. Her şeyin en fazlasını kullanarak büyük hacimli üretimler gerçekleştirmek.

Kafasının arkasında bir tümör gibi duran kitle üretim felsefesini görmezden gelerek ”Yalınlaşma” çalışmasına kalkışan bir çok firmanın başarısız olmasının temel nedeni de bu.

Bütün bu yaklaşımların en üstünde duran kavram ise Toplam Kalite Yönetimi(TKY) dir. Kitle üretiminde kalite, mühendislik açısından kabul görmüş belirli bir istatiksel kalite düzeyinde üretimdir. Yalın üretimde ise kalite, sıfır hata ile üretim (PPM milyonda bir) hedefine bağlanır.

Kitle üretiminde belirli oranda kalitesizliği kabul ettiğinizden gerekenden fazla üretmek bir zorunluluk haline gelirken, yalın üretimde ne kadar ihtiyaç var ise o kadar üretilir. Bu üretim ise talebe bağlı olarak ne zaman gerekli ise o zaman yapılır.

Yalınlaşmak istiyoruz. İmalatta makinelerimiz süreç bazlı yerleştirilmiş durumda. Gerekli yerlerde hücre tipi (U, S, Üçgen)imalat yapılarını oluşturduk. Tek parça akışınayaklaşmak için yeterli mi?

Makinelerin tempolarını (Kapasitelerini) nasıl dengeleyeceğiz? Yani makinelerimizin kapasitesini birbirine nasıl yaklaştıracağız? Kapasitesi diğer makinelere göre yüksek makinelerin arkasında imalat içi stok(WIP) oluşmasının önüne nasıl geçeceğiz. Gerektiğinde bu makineleri kapatabilecek Toplam İş Denetimi yaklaşım kültürüne sahip miyiz?

Yalın üretimde sihirli Kelime Tek parça Akışı. Peki bir iş merkezinde veya atölyede tek parça akışını yapmak yeterli mi? Birden fazla iş merkezi ve atölyeler arası akışı sağlamakta gerekmez mi? Atölyelerin kapasitelerini de birbirine yaklaştırmakta bu işin bir parçası değil mi? Elbette ki parçası. O zaman firma içi Milk Runsüreçlerinin de planlanması gerekmekte. Bir diğer önemli soru. Spider Man’ler kim? Görev tanımlarında bir standardizasyon var mı?

Yukarıda bahsedilen bütün yalınlaşma çalışmalarını yapmış olsak bile değişik nedenlerle (Talep dalgalanmaları, Makine ve malzemenin özelliği) tam bir çekme sitemi kuramayabiliriz. Değişik noktalarda istemediğimiz stoklar tutmamız kaçınılmaz olabilir. Bu da tam anlamı ile Kanbanuygulamamızı engelleyebilir. Peşi sıra gelen Üretim seviyelendirme (Heijunka), Tek parça akışı ve bir dizi yalın teknik uygulanabilir olmaktan çıkabilir.

Zaten amacımız hiç bir zaman sofistike bir yalın üretim yapabilmek değil. Olmamalı da. Kitabın ortasından konuşan ”Yalın üretim yapacağız” hayallerine mesafeli daha doğrusu gerçekçi bir mesafede durmakta fayda var.

Burada süreçlerimizi (Bilginin ve malzemenin akışını) olabildiği kadar standardize ederek, gereksiz süreç adımlarından arındırarak yalın bir kurguya yaklaşmak temel amaç olmalıdır. Sonrası bu süreçleri Dijitale (ERP)ye taşımak.

Böylesini bir yalın çalışma ancak firma genelinde sağlanacak bir yalın konsensüs ile başarılı olabilir. Unutmamak gerekir ki yalın felsefe tabana(çalışanlara) yayıldığı oranda başarılı olabilecek bir ekip kültürünün konusudur. Konunun teknik yanları var elbette ama yalınlaşma öncelikle bir kurum kültürü ve felsefesidir.

Bütün bu süreçlerde yapılacak çalışmalardan sonra ancak ERP uygulamalarından başarı elde edilebilir. Bu yüzden ERP projeleri aynı zamanda bir yalınlaşma çalışmasının vesilesi olarak ele alınmalıdır. Süreç analizleri sıkı sıkıya yapılmalı, planlamanın altyapısı doğru kurgulanmalıdır.

Dijital Dönüşümün olmazsa olmazı ERP, Planlamanın her düzeyinde kullanılmalı ve sonrasında etkinlik ve verimliliği en üst seviyeye taşıyacak ”Sonlu Kapasite” yani iş sıralama teknikleri uygulanmalıdır.