Öncelikle belirtelim ki, MRP ile kast ettiğimiz MRP II. MRP II’yi MRP I’den ayıran temel etken ”Yalancı kapasite” hesabının işin içine dahil ediliyor olması. Kapasiteyi ”Yalancı” olarak nitelememin temel nedeni ise MRP II’nin kapasiteyi ”Sonsuz” olarak ele alıyor alması. MRP, CRP aracılığı ile Ana Üretim Çizelgesine yönelik güçlü bir simülasyon imkanı verir. MRP I malzeme ekseninde çalışırken MRP II kısmen de olsa malzeme dışında üretimin diğer kısıtları ve zaman eksenli çalışarak saatin kaç olduğu noktasında bizi bir kaç adım daha ileri taşır. ”Sonsuz Kapasite” varsayımı ile de olsa MRP II zaman ekseninde çalışıyor olması onu MRP I’den ayırıyor ve kıymetli kılıyor. Bu yüzdendir ki yazının spotunda ”Kolunuzdaki Saat” yakıştırmasını yaptım.

MRP’NİN SAATİ NE KADAR DOĞRU?

En son söyleyeceğimi en başta söyleyeyim. MRP’nin saati, saatin kaç olduğunu başkasından öğrenmeye çalışmamızdan çok daha doğru. Başkasından öğrenmekten kasıt ne? ve ”başkası” kim? sorularının cevabını biraz daha öteleyerek devam edelim.

MRP; Bölümler arası koordinasyon, hızlı bilgi akışı, hammadde ve yarı mamul ihtiyaçları ile kapasite ihtiyaçlarını zaman ekseninde izlememizi sağlar.

Aşağıdaki görselde görmüş olduğunuz gibi siparişten geriye doğru zaman ekseninde malzemeler için ihtiyaçlar üretir.

Bu ihtiyaçları üretirken CRP aracılığı ile ”Çalışma Yüzdesini” dikkate alarak sizlere bir kapasite yönetimi çıktısı verir. Bu sayede hem ”Teorik Kapasite” hem de ”Efektif Kapasite” ile kapasite kullanım simülasyonu sunar. Aşağıda DinamoERP CRP raporunu görüyorsunuz. Yeşil sütunlar ‘Teorik, Kırmızı sütunlar Efektif kapasitenizi gösterirken Mavi sütunlarda iş yükünüzü gösterir.

MRP bu ihtiyaçları üretirken ve ”Bağımlı talep” yapısını kullanır. ”A” bitmiş ürünü bizim için ”Bağımsız talep” yapısını ifade eder ve müşteri talebi ile şekillenir. ”A” nın üretilmesi için gereken diğer her seviyedeki yarı mamul ve hammaddeler MRP’nin konusudur. Bağımsız talebin(Siparişin) teslim tarihinden geriye doğru bağımlı talebin ”Ne kadar?” ve ”Ne zaman?” üretileceğinin cevabını bize verir. Her malzeme için üretim yada satın alma hareketinin ”En geç başlama” ve ”En geç bitirme” tarihini söyler. Bunu yaparken de Talebe, Stok Kontrol, Planlama ve Ürün ağacı Master datalarına bakar.

MRP’nin saatine bakarsanız hangi malzemenin hangi gün nerede olması gerektiğini görürsünüz.

KIZGIN FİL MRP

MRP kızar mı? MRP’yi kızdırmak ne demektir.

MRP girdilerini oluşturan Ana üretim çizelgesi, Stok bilgileri ve Ürün ağacı gibi Master bilgilerin yanlış olduğu bir yapıda çalışırsa kızar efendim. Bir derdinizi de bin eder. Yine planlama parametreleriniz doğru değilse MRP kızacak sizi dipsiz bir kuyunun içine atıverecektir.

O halde MRP’nin saatinin doğru çalışmasının birinci ve yegane kuralı Master datanın her zaman güncel ve doğru olmasına bağlıdır.

Aksi durumda çalıştırılan MRP zücaciye dükkanına girmiş ”kızgın fil” gibidir. Her yeri yakar yıkar.

SAATİ BAŞKASINDAN ÖĞRENMEK! VE KİM BU BAŞKASI?

Zaman kavramını ve onu ölçmeye çalıştığımız saat aracını ortaya hareket çıkarır. Hareket yoksa zamanda yok. Biz biliyoruz ki imalat ortamımızda malzemelerle ilgili bir çok hareket gerçekleşiyor. İşte bu hareketlerin ne zaman olması gerektiğini söyleyen bir saate ihtiyacımız var.

Hemen yukarıda bahsettiğimiz üzere MRP’nin saatini kullanmaktan bizi imtina ettiren şey ”Master Datanın” doğru olmadığına olan inancımız veya bilgimizdir. Yada MRP’ye ve genel olarak planlamaya dair bilgi eksikliğimizdir.

Tam bu noktada saati bize stok doğruluğu anlamında ”depocularımız” veya hangi parçayı üreteceğimize dair ”ustabaşı veya formenlerimiz” söyler. Bir çok planlamacı için tanıdık bir süreç. Depoculardan stokları sormak veya ustabaşılarının istediği iş emirlerini çıkarmak.

Sonrası hepimizin malumu! Geciken siparişler, ek mesailer, stokta yoka düşmeler…

Bütün bunların ışığında soralım.

Siz saati kimden öğreniyorsunuz?