Otomotiv, Plastik, Kauçuk, Metal İmalat sanayi başta olmak üzere pek çok sektörde üretimin en önemli bileşenlerinden birisi de Kalıplardır.

Kalıp, İşlenecek katı veya sıvı malzemenin şeklini değiştiren ve ürünün ortaya çıkmasını sağlayan ”Modellerdir.”

Çoğu sektörde Kalıp olmadan üretim yapılamaz. Bu yüzden de ”Endüstrinin Anası” olarak nitelendirilir. Özellikle Plastik ve Kauçuk sektöründe Kapasiteden Kaliteye kadar bir çok temel üretim parametresi Makine ve insanlardan daha çok Kalıp üzerinden şekillenir. Bu sektörlerde çoğu zaman kapasiteyi ve üretim planlamayı makinelerden daha çok Kalıplar üzerinden yapmak durumunda kalırız. Bu önemi nedeniyle ”Endüstrinin Anası” benzetmesini fazlası ile hak ediyor.

Otomotiv Sektörü ve Kalıp

Kalıpların ve Kalıp yönetiminin önemini anlamaya birde Otomotiv sektörü üzerinden bakmaya çalışalım.

Otomotiv sektöründe bir aracın seri imalatı boyunca (Genellikle 6-8 yıl arası) kalıplar kullanılır. Aracın üretimi sonlandırıldıktan sonra da üreticinin 10 yıl parça sağlama sorumluluğu sürmektedir. Bu bakımdan bir kalıbın 16-18 yıl boyunca kaliteli parça üretmesi beklenmektedir.

Peki her kalıbın 16-18 yıl yıl ömrü olabilir mi? Kalıbın ömrü uzatılabilir mi? Kalıp ömür takibini nasıl yapacağız?

ERP’ler ve Kalıp Yönetimi

Çoğu firma ERP alırken pek çok konuya dikkat eder sorar, sorgular. Fakat Kalıp Yönetimi konusunda firmada ERP tedarikçisi de tabiri caizse ”Körleri ve Sağırları”oynar. Gizli bir anlaşma ile herkesin görmezden geldiği önemsiz tali bir konu muamelesi görür.

ERP projesi başladığında anlaşılacaktır ki aslında firmada kapasiteyi kalıp belirliyor, Üretim kaynağı olarak makineler değil Kalıplar planlanıyor ve ürün kalitesine yönelik çoğu parametre Kalıp üzerinden şekilleniyor.

Kalıp yönetiminde, Hangi iş emrinde, Ne zaman, Kaç baskı yapıldı, Ne kadar bozuk parça çıktı gibi bilgilere ulaşmak istenir. Bu bilgileri toplamak için ERP’de 3 temel aşamanın hayata geçirilmiş olması gerekir.

1. Kalıp Sicil Kartı Oluşturma
2. Üretim Sistemi Entegrasyonu
3. Üretim Veri Toplama Sistemi

Şimdi de DinamoERP üzerinde bu 3 aşamanın nasıl hayat geçirildiğini ve sonunda da tek bir raporla nasıl bir kazancın sağlandığını gerçek bir örnek ile inceleyelim.

1. Kalıp Sicil Kartı Tanımlama:

Kalıpla ilgili her türlü parametrenin olduğu yerdir. Kalıp Yönetimi Ana veri merkezi diyebiliriz. Bu kartta Kalıp Resim ve dosya bilgileri, Kalıp Sınıfı, Kalıbın ne zaman devreye girdiği, Kalıbın kime ait olduğu, Saklanma Lokasyonu, Çevrim süresi, Baskı ağırlığı, Kalıp Göz sayısı, Planlanan ömür, Bakım periyodu, Planlı, Önleyici, Arızi Bakım, Önleyici Bakım frekansı... gibi hayati önemde bilgiler tutulur.

Yukarıdaki kalıp sicil kartında da görmüş olduğunuz gibi bu bilgiler DinamoERP Kalıp Sicil Kartına girilmiş ve takibi yapılıyor.

Adım adım devam edelim.

2. Üretim Sistemi Entegrasyonu:

Aşağıda DinamoERP’de örnek bir ürün ağacı görüyorsunuz. Burada hangi operasyonda hangi Kalıp kullanılacak belirtiliyor. Program MRP, Manuel yada Lot for Lot yaklaşımı ile üretim iş emirlerini oluştururken bu bilgiyi ilgili departmanlara, kaynaklara, MES sistemlerine gönderiyor ve İş emirlerine yazıyor. Böylelikle ikinci adımımız olan üretim entegrasyonu da tamamlanmış oluyor. 3. Adım ile devam edelim.

3. Üretim Veri Toplama Sistemi:

Burada bir MES sistemi ile entegre olarak bu başlık sağlanabilir. Ya da DinamoERP’nin geliştirmiş olduğu veri toplama sistemleri aracılığı ile de sağlanabilir. Bu örnekte bir MES sistemi ile entegrasyon üzerinden kalıbın kullanıldığı işe ilişkin bilgilerin ERP’ye geri toplandığını görüyoruz. Parçanın üretimine ilişkin toplanmış tüm veriler Kalıp sicil kartındaki ilgili alanlara yazılarak Kalıba ilişkin süreç anlık dinamik olarak takip edilip yönetilebiliyor. Örneğin Üretim adedi yada baskı sayısı kalıp ömür takibine yazılıyor.

SONUÇ: BİR RAPOR YÜZBİNLERCE EURO KAZANÇ!

Aşağıdaki raporda ömürleri dolan Kalıpların listesi alınmış durumda. Bu ömür dolumu bakımlar sonucu Kalıp ömürlerinin uzatılması süreçleri de yaşandıktan sonrasını ifade ediyor. Yani Bu kalıpların artık üretimden çekilip yeni kalıpların üretilmesi gerektiğini söylüyor. Yaklaşık 30 civarı kalıbın yeniden yapılması gerekli. Bu rapor belirli periyotlarla otomatik olarak çalışıp ilgili kişilere mail atıyor.

Her bir kalıbın değeri on binlerce Euro. Takip ettiniz, Ölçtünüz, Yönettiniz ve Kazandınız!

SON OLARAK: DOĞRU DANIŞMANLIK!

Bir firmaya böylesi bir değer üretmek her ERP üreticisinin ve ERP danışmanının isteğidir. ERP yazılım ve danışmanlık maliyetinin geri dönüşümünü sağlamak hem müşteri hem üreticiler açısından oldukça önemli.

Bu anlamda danışmanlık hizmeti verdiği tüm müşterilerinde yüksek memnuniyet ve faydalar üretmiş ve bu yazıya konu teşkil eden vakayı benimle paylaşarak bu yazının yazılmasına emeği geçmiş Tolga Çiftçi beyi de anmadan geçmek istemedim. Dijital dönüşüm süreçlerinin savaşçıları olarak sahada bu değerleri üreten Tolga bey ve diğerlerine selam, saygı ve sevgi ile…

İyi Pazarlar…